Ποιες είναι οι σύγχρονες τάσεις στην τέχνη του θεάτρου;

Το σύγχρονο θέατρο είναι μια δυναμική και διαρκώς εξελισσόμενη τέχνη, που αντανακλά τις αλλαγές και τις τάσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Αξίζει να τονίσουμε ότι οι τάσεις αυτές δεν είναι άκαμπτες και δεν υιοθετούνται από όλες τις θεατρικές ομάδες και καλλιτέχνες, αλλά αλληλεπιδρούν και συνυπάρχουν, δημιουργώντας ένα δυναμικό και ποικιλόμορφο θεατρικό τοπίο. Ας δούμε εδώ μερικές από αυτές τις τάσεις στην τέχνη του θεάτρου:

1. Πολυμορφία και ενσωμάτωση:

• Στροφή προς έργα και σκηνοθεσίες που αντανακλούν την πολυπολιτισμικότητα και την ποικιλομορφία της σύγχρονης κοινωνίας.
• Ενσωμάτωση θεμάτων όπως η ταυτότητα, η διαφορετικότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη, η ψυχική υγεία και η κλιματική αλλαγή.
• Ανάδειξη ιστοριών και φωνών που παραδοσιακά περιθωριοποιούνταν.

2. Πειραματισμός και καινοτομία:

• Χρήση νέων τεχνολογιών και ψηφιακών μέσων στη θεατρική πράξη. Η χρήση ολογραμμάτων, βιντεοπροβολών, ψηφιακών σκηνικών και εικονικής πραγματικότητας προσφέρουν νέες δυνατότητες στη θεατρική εμπειρία.
• Διαδραστικές εμπειρίες: Το θέατρο συνδυάζεται με ψηφιακά μέσα, δημιουργώντας διαδραστικές εμπειρίες για το κοινό.
• Εξερεύνηση εναλλακτικών μορφών θεάτρου, όπως το site-specific, το immersivve theatre, το verbatim theatre, το devised theatre.
• Συνδυασμός διαφορετικών καλλιτεχνικών ειδών (υβριδικά είδη θεάτρου) όπως η μουσική, ο χορός, τα εικαστικά.
• Υιοθέτηση μη-ρεαλιστικών και μη-γραμμικών αφηγήσεων.

3. Ενεργή συμμετοχή του κοινού:

• Στροφή προς θεατρικές μορφές που σπάνε τoν τέταρτo τοίχο και ενθαρρύνουν την ενεργή συμμετοχή του κοινού θολώνοντας τα όρια μεταξύ θεατών και ηθοποιών.
• Εξάπλωση του θεάτρου forum, του θεάτρου Playback και άλλων μορφών θεάτρου που βασίζονται στην αλληλεπίδραση.

4. Κοινωνική ευαισθητοποίηση και ακτιβισμός:

• Χρήση του θεάτρου ως μέσου για την προώθηση κοινωνικών αλλαγών και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε σημαντικά ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, οι φυλετικές διακρίσεις, η ψυχική υγεία, η σεξουαλικότητα και η πολιτική αστάθεια.
• Στροφή προς το ντοκιμαντέρ θέατρο και το θέατρο-μαρτυρία.
• Συνεργασία με οργανισμούς και ομάδες ακτιβισμού για την υλοποίηση κοινωνικών δράσεων.

5. Επιστροφή στις ρίζες:

• Αναζήτηση έμπνευσης από κλασικά κείμενα και παραδοσιακές μορφές θεάτρου.
• Επανερμηνεία κλασικών έργων με σύγχρονη ματιά.
• Συνδυασμός παραδοσιακών στοιχείων με σύγχρονες τάσεις.

6. Εστίαση στην εμπειρία του θεατή:

• Δημιουργία θεατρικών παραστάσεων που προσφέρουν στους θεατές μια μοναδική και αξέχαστη εμπειρία.
• Εστίαση στην ατμόσφαιρα, τον χώρο και την αισθητική της παράστασης.
• Στροφή προς πιο οικείες και εσωτερικές θεατρικές μορφές.

Επιπλέον τάσεις:

• Ανάπτυξη του θεάτρου μικρών χώρων και των εναλλακτικών θεατρικών σκηνών.
• Αύξηση του αυτοβιογραφικού θεάτρου.
• Διάδοση του θεάτρου στο διαδίκτυο και μέσω των social media.
• Αύξηση της διεθνούς συνεργασίας και ανταλλαγής καλλιτεχνικών ιδεών.

Συμπέρασμα:

Η τέχνη του θεάτρου βρίσκεται σε μια συναρπαστική περίοδο εξέλιξης, με πλήθος νέων τάσεων να διαμορφώνουν το τοπίο. Η εστίαση στην ετερότητα, ο πειραματισμός, η διαδραστικότητα, η κοινωνική κριτική και η επιστροφή στις ρίζες, δημιουργούν ένα δυναμικό και πολυποίκιλο πεδίο για καλλιτεχνική δημιουργία και θεατρική απόλαυση. Γιατί η τέχνη του θεάτρου είναι δυναμική και συνεχώς εξελισσόμενη, με νέες τάσεις και ιδέες να αναδύονται διαρκώς.

Πηγές:

• https://www.eap.gr/education/postgraduate/biannual/parastatikes-texnes/topics/
• https://news.northwestern.edu/stories/2023/01/predicting-performing-arts-trends-of-2023/
• https://onthestage.com/blog/theatre-trends-to-look-forward-to-in-2024/

Πρόσφατες δημοσιεύεσεις

• Θεατρικό εργαστήρι για παιδιά, από την Αλίκη Κατσαβού στο Soma Play, με γνώση και φαντασία!
• Αξία του θεάτρου για δημιουργούς αλλά και θεατές
• Επαγγελματισμός για ηθοποιούς
• Σκηνοθεσία θεάτρου για παιδιά
• Στοιχεία μια καλής παράστασης θεάτρου για παιδιά

Συνεντεύξεις/ άρθρα/ αναφορές στη Θεατρομάθεια

• Συνέντευξη Αλίκη Κατσαβού στο Αθηνόραμα
• Συνέντευξη Αλίκη Κατσαβού στον Β.Παπαβασιλείου: Από το Α στο Ω (Cosmopoliti)
• Κριτική από τη Λουκία Σουγιά: Θέατρο.gr – Είδαμε “του τραγουδιού το παραμύθι”
• Culture Point: Συνέντευξη της Αλίκης Κατσαβού για το έργο της Θεατρομάθειας
• Συνέντευξη Αλίκη Κατσαβού στο Independent.gr για τη Θεατρομάθεια